ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΕΡΗΣ ΠΟΙΚΙΛΙΑΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΕΙ ΑΙΣΘΗΤΆ ΤΗΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ
Ενδιαφέρουσα ημερίδα την ερχόμενη Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου στις Μέλαμπες για την ανάδειξη και προστασία της ποικιλίας
Ισχυρό “χαρτί” η ένταξη του εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου “ΚΡΗΤΗ/KRITI” στο μητρώο ευρωπαϊκών προϊόντων με ΠΓΕ
Ζητούμενο και ανάγκη αποτελεί για την Κρήτη η προστασία και ανάδειξη της παραδοσιακής ποικιλίας της χοντρολιάς που ευδοκιμεί στο νησί και έχει τη δυνατότητα, να δώσει εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδο και παράλληλα μια διαφοροποιημένη ταυτότητα στο προϊόν.
Πρόκειται για τη “μητέρα” των ποικιλιών και το αρχαιότερο δέντρο της Ανατολικής Μεσογείου, το οποίο σήμερα τείνει να εγκαταλειφθεί, αφού αντικαταστάθηκε και εξακολουθεί να αντικαθίσταται από άλλες ποικιλίες που συχνά εσφαλμένα, θεωρούνται πιο ποιοτικές ή παραγωγικές.
Τα παραπάνω υπογράμμισε μεταξύ άλλων μιλώντας στον ΤΕΑΜ FM 102 και την “Πρώτη Γραμμή” η γεωπόνος και υπεύθυνη διαχείρισης, υπεύθυνη ποιότητας και τεχνική υπεύθυνος στο Οργανοληπτικό Εργαστήριο Κρήτης ΑΣΡ Ελευθερία Γερμανάκη, ενόψει και της ημερίδας που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου στις 11 το πρωί, στον πολιτιστικό Σύλλογο Μελάμπων.
Πρόκειται για ημερίδα ολοκλήρωσης και παρουσίασης του έργου:«Προστασία και ανάδειξη της παραδοσιακής ποικιλίας Χοντρολιάς», την οποία διοργανώνουν ο Δήμος Αγίου Βασιλείου, ο οργανισμός Local Food Experts (LFE) και η ΚΟΙΝΣΕΠ Ποιότητα Plus. Η εκδήλωση είναι ανοιχτή σε όλους και έχει στόχο την ανάδειξη και τη διαφύλαξη ενός σημαντικού στοιχείου της αγροτικής κληρονομιάς της περιοχής.
“Έχουμε μείωση των αιωνόβιων και μεγάλων δέντρων που μπορούν να προσφέρουν κι άλλες λύσεις”
Όπως εξήγησε η κα Γερμανάκη, παρόλο που επιστημονικά έχει αποδειχθεί πως η χοντρολιά: “θεωρείται μητρικό δέντρο, το αρχαιότερο δέντρο της Ανατολικής μεσογείου” τείνει να απαξιωθεί. Αυτό αποτέλεσε το έναυσμα, για την ένταξη του Δήμου Αγίου Βασιλείου και συγκεκριμένα της περιοχής με τα πέντε πυρόπληκτα χωριά, στο πρόγραμμα για την ένταξη της ποικιλίας που όπως επεσήμανε:“κινδυνεύει από εγκατάλειψη και σίγουρα έχει απαξιωθεί με αντικατάσταση, πολλές φορές από εσφαλμένα θεωρούμενες πιο παραγωγικές ποικιλίες”.
“Δόθηκαν κίνητρα για αντικατάσταση της ποικιλίας”
Αυτό, όπως εξηγεί η κα Γερμανάκη, συνέβη όχι μόνο με τη συγκεκριμένη ποικιλία αλλά και με άλλα προϊόντα, όπως τα αμπέλια και η σταφίδα στο Νομό Ηρακλείου.
Σταδιακά, δόθηκαν ισχυρά κίνητρα, για την αντικατάσταση της ποικιλίας κάτι που “αποδεκάτισε” τους ιστορικούς ελαιώνες, την ίδια στιγμή που σε άλλες χώρες της Μεσογείου, υπάρχει αυστηρή Νομοθεσία με στόχο την διατήρησή τους και συνεπώς της ιδιαίτερης ταυτότητας του ελαιολάδου.
Όπως επεσήμανε: “Δόθηκαν -όχι με πρόθεση αλλά με κακή αντιγραφή που πολλές φορές κάνουμε σαν χώρα – κίνητρα για αντικατάσταση της ποικιλίας. Σοβαρά κίνητρα. Δηλαδή έπρεπε να αντικαταστήσεις τον ελαιώνα με την Κορωνέικη κατά κύριο λόγο σε εμάς στην Κρήτη, ώστε να επιδοτηθείς. Αυτό επικράτησε και αποδεκάτισε σιγά σιγά τους θαυμάσιους και ιστορικά εξαιρετικούς ελαιώνες που είναι ο ελαιοκομικός μας πολιτισμός. Τώρα βλέπουμε ότι μπορεί να αξιοποιηθεί πολλαπλά και το έχουν κάνει άλλες χώρες. Η Ιταλία,η Ισπανία το κάνουν κατά κόρον. Πρέπει να πάρεις ειδική άδεια σε περίπτωση που κόψεις ένα δέντρο μεγάλο σε ηλικία, είναι ποινικό αδίκημα, χρειάζεται να πάρεις άδεια από την περιφέρεια για να μεταφυτεύσεις. Έχουμε μείωση των αιωνόβιων και μεγάλων δέντρων που μπορούν να προσφέρουν κι άλλες λύσεις. Τώρα και με την ανάγκη για νερό, τα μεγάλα δέντρα έχουν ζήσει αντίξοες συνθήκες και έχουν αποδείξει ότι μπορούν να ζήσουν με πολύ λιγότερους πόρους από τα καινούργια και νέες ποικιλίες που απαιτούν περισσότερα και νερό και φροντίδα”.
Ζητούμενο να διατηρήσουμε όσα έχουμε
Πλέον ζητούμενο είναι: “τουλάχιστον να μην τα καταστρέψουμε” αν όχι να εμπλουτιστούν οι ελαιώνες με την συγκεκριμένη ποικιλία. Όπως τόνισε είναι χαρακτηριστική η περίπτωση στο Δήμο Αγίου Βασιλείου όπου σημείωσε: “υπήρχαν 1 εκατομμύριο ελαιόδεντρα στη λεκάνη των πέντε χωριών που απευθύνεται το πρόγραμμα και αυτή τη στιγμή έχει πέσει στις 200 χιλιάδες περίπου. Δεν είναι βέβαια λίγο. Είναι αρκετά μεγάλο νούμερο, απλά σίγουρα χρειάζεται να διασωθεί και αυτό και τα δέντρα που καήκαν και αρκετά που είναι μισοκαμμένα. Αυτός είναι και ο στόχος της δράσης, να μπορέσουν να αναγεννηθούν. Υπάρχει τρόπος να μην αντικατασταθούν και να ξεριζωθούν, αλλά να μπορέσουν να αναγεννηθούν και να αξιοποιηθεί και το ριζικό σύστημα που σίγουρα υπάρχει”.
“Έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να παράξει ποιότητα η χοντρολιά”
Εκτός από τα παραπάνω, επεσήμανε η ίδια και πρακτικά για τους παραγωγούς η χοντρολιά, είναι μια ποικιλία που έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να αποδώσει ποιοτικά.
Πέραν τούτου, αποτελεί ένα ισχυρό πλεονέκτημα για τον εκάστοτε παραγωγό, καθώς δίνει ένα διαφοροποιημένο προϊόν μεγάλης αξίας, σε μια αγορά από την οποία λείπει η συγκεκριμένη ποικιλία.
Επομένως, οι προοπτικές είναι μεγάλες, σημείωσε η κα Γερμανάκη και τόνισε: “Υπάρχουν ήδη κάποιες ετικέτες, -όχι πολλές αλλά αρκετές – που έχουν αναδειχθεί και διακριθεί σε διεθνείς διαγωνισμούς με πολύ υψηλές διακρίσεις. Είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένο ότι μπορεί να παράξει ποιότητα, παρότι πριν από λίγο καιρό θεωρούσαμε ότι είναι μια ποικιλία που δεν μπορεί να παράξει εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Τώρα έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να το κάνει και μάλιστα είναι ένας λόγος παραπάνω να επενδύσουμε σε αυτό, γιατί μπορεί να προσφέρει διαφορετικότητα που είναι σημαντικό για την διαφορά, να έχουμε ένα διαφοροποιημένο προϊόν”.
Σημειώνεται ότι σήμερα, όπως μεταφέρει η κα Γερμανάκη στον παγκρήτιο διαγωνισμό ελαιολάδου συμμετέχουν περισσότερες από 100 ετικέτες και μόλις μόνο δύο είναι διαφορετική ποικιλία από κορωνέϊκη.
Παράλληλα, πρόσθεσε στις προϋποθέσεις των διαγωνισμών που πληρεί η χοντελιά, προστίθεται και ένα επιπλέον πλεονέκτημα που δεν είναι άλλο από το ότι “είναι ένα παλιό δέντρο με διαφορετικά αρώματα και πολύ διαφορετικό προφίλ” σημείωσε η κα Γερμανάκη.
Σήμερα μπορεί κάποιος να βρει και να φυτεύσει χοντολιά και μάλιστα όπως τόνισε η κα Γερμανάκη υπάρχουν φυτώρια που έχουν τον παραδοσιακό κλώνο της Κρήτης.
Η ένταξη του εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου “ΚΡΗΤΗ/KRITI” στο μητρώο ευρωπαϊκών προϊόντων με ΠΓΕ ισχυρό χαρτί για την ταυτότητα του ελαιολάδου
Η ένταξη του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου «ΚΡΗΤΗ / KRITI» επίσημα στο μητρώο των ευρωπαϊκών προϊόντων με Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ), βάσει του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2025/1845 αποτελεί ένα ισχυρό χαρτί για την επόμενη ημέρα και την ταυτότητα του πολύτιμου προϊόντος της Κρήτης.
Όπως τόνισε η κα Γερμανάκη είναι μια ιστορική εξέλιξη καθώς: “ανοίγει νέες δυνατότητες στο χώρο του ελαιολάδου. Δίνει ταυτότητα στο προϊόν μας. Δηλαδή μπορεί να λέμε ότι το Κρητικό ελαιόλαδο είναι το καλύτερο, αλλά όταν δοθεί μια τέτοια ονομασία ωφελούνται όλοι στο νησί. Μέχρι τώρα είχαμε αρκετά ΠΟΠ αλλά αυτά είναι τοπικά. Αυτό τώρα δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους παραγωγούς σε όλη την Κρήτη, εφόσον έχουν την ποιότητα και τις προδιαγραφές που ορίζονται αυστηρά από τον κανονισμό του φακέλου, να πάρουν την υπεραξία που αξίζει στο προϊόν τους ως ιδιαίτερο προϊόν”.
Αυτό που θα αλλάξει είναι δύο κρίσιμοι άξονες που όπως τόνισε η κα Γερμανάκη, είναι η ανταγωνιστικότητα και η αναγνωρισιμότητα του προϊόντος στις διεθνείς αγορές ενώ παράλληλα δίνει προτιθέμενη αξία.
Η ίδια εξήγησε: “Εφόσον τηρεί τις προδιαγραφές, θα μπορεί ο τυποποιητής και ο παραγωγός να διεκδικήσει καλύτερη τιμή γι’ αυτά τα προϊόντα που μπορούν να συμπεριληφθούν στα ΠΓΕ. Για να πάρουμε την υπεραξία, χρειαζόμαστε ταυτότητα. Περνά από πολλούς ελέγχους για μπορέσει να ενταχθεί”.
Πλέον όπως εξήγησε δεδομένου ότι μόλις πριν λίγες ημέρες εντάχθηκε στον φάκελο της ΕΕ, είναι θέμα χρόνου, προκειμένου να προγραμματιστούν οι κινήσεις και οι διαδικασίες,για να παραχθεί προϊόν ΠΓΕ.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΛΑΨΙΝΟΥ
goodnet.gr
